Τον έρωτα, τον έρωτα, ποιος θα μου τον ορίσει; Πώς ξέρουμε αν είμαστε ερωτευμένα ή όχι; Τι είναι η ρομαντική έλξη; Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για ορισμένες πιθανές ενδείξεις ότι βιώνουμε ρομαντική έλξη και θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το περίπλοκο ανθρώπινο συναίσθημα μέσα από πολλές διαφορετικές οπτικές. Ελπίζω να βρεις εδώ κάτι χρήσιμο.
Να σημειωθεί ότι στο παρόν άρθρο (και γενικώς στο παρόν ιστολόγιο) χρησιμοποιώ τις λέξεις «έρωτας» και «ρομαντική έλξη» ως εναλλάξιμες. (δηλαδή για εμένα και οι δύο σημαίνουν ακριβώς το ίδιο)
Ορισμοί
Προτού πάμε στο ζουμί, ας δώσουμε ορισμένες βασικές επεξηγήσεις, προκειμένου να βρεθούμε στο ίδιο μήκος κύματος και να μπορούμε να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά.
Στο παρελθόν έχω μιλήσει εκτενώς για την ασεξουαλικότητα και την σεξουαλική έλξη. Μίλησα για την σεξουαλική έλξη ως εξής:
«Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται σεξουαλικά από άντρες. Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται σεξουαλικά από γυναίκες. Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται σεξουαλικά από άτομα πολλών διαφορετικών φύλων ή από άτομα όλων των φύλων ή από άτομα ανεξαρτήτως φύλου. Ε- υπάρχουν και άτομα που απλά δεν ελκύονται σεξουαλικά από κανένα άτομο κανενός φύλου.»
Ως Ασέξουαλ (Asexual ή Ace εν συντομία) αυτοπροσδιορίζονται τα άτομα τα οποία δεν βιώνουν σεξουαλική έλξη προς άλλα άτομα.
Κατ’ αντιστοιχία, θα μιλήσω και για την ρομαντική έλξη με τον παρακάτω τρόπο:
Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται ρομαντικά από άντρες. Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται ρομαντικά από γυναίκες. Υπάρχουν άνθρωποι που ελκύονται ρομαντικά από άτομα πολλών διαφορετικών φύλων ή από άτομα όλων των φύλων ή από άτομα ανεξαρτήτως φύλου. Ε- υπάρχουν και άτομα που απλά δεν ελκύονται ρομαντικά από κανένα άτομο κανενός φύλου.
Ως Αρομαντικά (Aromantic ή Aro εν συντομία) αυτοπροσδιορίζονται τα άτομα τα οποία δεν βιώνουν ρομαντική έλξη προς άλλα άτομα (δηλαδή δεν ερωτεύονται άλλους ανθρώπους).
Ίσως τα παραπάνω σε μπερδεύουν. Ίσως έχεις συνηθίσει να αντιλαμβάνεσαι αυτά που εγώ αποκαλώ «σεξουαλική έλξη» και «ρομαντική έλξη» ως κάτι το ενιαίο ή ως δύο βιώματα άμεσα συνδεδεμένα. Πιθανότατα αντιλαμβάνεσαι ότι γίνεται να υπάρχει σεξουαλική έλξη χωρίς την παρουσία της ρομαντικής: μπορεί ένα άτομο να σου βγάζει να κάνετε σεξ, χωρίς όμως να είσαι ερωτευμένος/η/ο μαζί του. Ίσως όμως δυσκολεύεσαι να σκεφτείς το ανάποδο: υπάρχει έρωτας αν του αφαιρέσεις το σεξουαλικό κομμάτι; Αυτό δεν είναι… φιλία;
Πολλοί βιώνουν την σεξουαλική έλξη ως αδιάσπαστο κομμάτι του έρωτα, όμως αυτό δεν ισχύει για όλους. Αυτό μπορούν να το τεκμηριώσουν πολλά ασέξουαλ άτομα, που έχουν ερωτευτεί ή είναι ερωτευμένα με άτομα προς τα οποία δεν ελκύονται σεξουαλικά.
Οπότε ναι, συμβαίνει και αυτό! Στο παρόν άρθρο, λοιπόν, προσπαθώ να περιγράψω τι είναι η ρομαντική έλξη, τι είναι ο έρωτας δηλαδή, βγάζοντας απ’ έξω το σεξουαλικό κομμάτι! Πάμε να δούμε!
Απόπειρα ορισμού ρομαντικής έλξης
Όπως σχολίασα και στην προηγούμενη δημοσίευση, οι υπάρχοντες ορισμοί της ρομαντικής έλξης δεν με τρελαίνουν, αφού δεν με βοηθούν να την καταλάβω στ’ αλήθεια. Εκεί, ξανααναφέρθηκα στον αδιαφανή ορισμό της AVENwiki για την ρομαντική έλξη:
Η ρομαντική έλξη προς ένα άτομο (Romantic attraction) είναι μία συναισθηματική αντίδραση που μας ωθεί να θέλουμε να συνάψουμε ρομαντική σχέση με το εν λόγω άτομο.
Τελοσπάντων, θα σταματήσω να γκρινιάζω που δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει «ρομαντική» και θα προσπαθήσω να εστιάσω σε τρία πράγματα που όντως καταλαβαίνω:
- Η ρομαντική έλξη είναι μια συναισθηματική αντίδραση. Δεν περνά, δηλαδή, από το χέρι μας. Δεν είναι μια απόφαση και δεν είναι προϊόν επιλογής. Δεν προκύπτει ύστερα από σκέψη ή λογική διεργασία. Δεν μπορούμε να πείσουμε τον εαυτό μας (ή κάποιον άλλον) να ερωτευτεί. Δεν μπορούμε να κάνουμε τον εαυτό μας (ή κάποιον άλλον) να ερωτευτεί. Δε φταίει κανείς για τον έρωτα, ούτε φταίει κανείς για την απουσία του. Είναι πέρα από τον έλεγχό μας.
- Η ρομαντική έλξη προς ένα άτομο προϋποθέτει… (ναι, το μάντεψες) ένα άλλο άτομο! Δεν γίνεται να είμαι ερωτευμένος/η/ο έτσι γενικά. Η ρομαντική έλξη είναι η αντίδραση σε ένα άλλο πολύ συγκεκριμένο άτομο του πραγματικού κόσμου.
- Η ρομαντική έλξη δεν είναι πράξη. Το ότι είμαστε σε μια ρομαντική σχέση, δε σημαίνει ότι είμαστε απαραίτητα ερωτευμένα. Η ρομαντική έλξη είναι μια εγγενής επιθυμία να κάνουμε ρομαντικά πράγματα με το άλλο άτομο, είτε αυτό είναι εφικτό, είτε όχι. Το να ανεχόμαστε ρομαντικά πράγματα, το να θέλουμε να ερωτευτούμε -χωρίς να έχουμε ερωτευτεί- και το να κάνουμε ρομαντικά πράγματα επειδή αυτή είναι η κοινωνική προσδοκία από εμάς -και όχι επειδή εμείς το θέλουμε στ’ αλήθεια- ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΕΛΞΗ.
Σημάδια ρομαντικής έλξης
Παρακάτω, έχω συγκεντρώσει ορισμένα σημάδια που κατά καιρούς συνδυάζονται με τη ρομαντική έλξη.
- Εμμονή: Σκέφτεσαι ένα άτομο συχνά. Δυσκολεύεσαι να μην το σκέφτεσαι. Δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς σε κάτι άλλο. Φρικάρεις, αγχώνεσαι, φοβάσαι, ανησυχείς, αρχίζεις να υπεραναλύεις μηνύματα, λόγια και πράξεις, ψάχνοντας για «σημάδια». Είσαι μονίμως κολλημένος/η/ο πάνω από το κινητό σου, περιμένοντας πότε θα σου στείλει. Οι σκέψεις σου για το άτομο είναι ασυγκράτητες. Αναμασάς διαρκώς μέσα στο μυαλό σου τις συζητήσεις σας και πλάθεις με τη φαντασία σου άλλες συζητήσεις και συναντήσεις σας. Το άτομο είναι σα να σου γίνεται εμμονή. Ακόμη, ονειροπολείς για το μέλλον που μπορεί να έχετε μαζί.
- Ονειροπολήσεις: Φαντάζεσαι ότι κάνετε μαζί ρομαντικά πράγματα, φαντασιώνεσαι τη μέρα του γάμου σας ή κάποια αντίστοιχη επική σκηνή. Ακούς ρομαντικά τραγούδια και είναι σα να γράφτηκαν για εσάς. Βλέπεις ρομαντικά πράγματα και το άλλο άτομο σου έρχεται αυτόματα στο μυαλό.
- Εξιδανίκευση: Βλέπεις το άτομο υπό ένα φωτεινό πρίσμα – χαρισματικό, γοητευτικό, και χωρίς αδυναμίες (ή με αδυναμίες που παραβλέπονται (ή μπορεί ακόμη και να βλέπεις τις αδυναμίες του σαν κάτι όμορφο ή χαριτωμένο)). Υπάρχουν στοιχεία σε αυτό το άτομο που στους άλλους ανθρώπους φαντάζουν αδιάφορα, όμως εσύ τα παρατηρείς και τα λατρεύεις (όπως το γέλιο του ή τον τρόπο που αλλάζει η έκφρασή του όταν συγκεντρώνεται).
- Αποκλειστικότητα: Θέλεις πολύ το άτομο να ανταποδίδει τα συναισθήματά σου. Ζηλεύεις τα άλλα άτομα με τα οποία συναναστρέφεται και αναρωτιέσαι για τη φύση της σχέσης τους. Σε εσένα, από την άλλη, παύουν να κάνουν εντύπωση άλλα ενδεχομένως ελκυστικά άτομα που σε κάθε άλλη περίσταση θα σου κινούσαν το ενδιαφέρον.
- Εγγύτητα: Θέλεις να περνάτε χρόνο μαζί. (Δεν έχει σημασία τι ακριβώς κάνετε ή ποια είναι η διάθεση του ατόμου – ακόμη κι αν δεν κάνετε τίποτα σπουδαίο ή το άτομο είναι σε κακή διάθεση, και πάλι θέλεις να είστε μαζί.) Για την ακρίβεια, ψάχνεις την παραμικρή αφορμή / δικαιολογία για να περάσετε χρόνο μαζί! Θέλεις να είστε σωματικά κοντά (αν όχι σεξουαλικά, τότε μέσα από αγκαλιές και χάδια). Θέλεις να μοιραστείς τη ζωή σου / τον κόσμο σου με το άτομο και θέλεις να μάθεις τα πάντα για αυτό– ό,τι το αφορά φαντάζει συναρπαστικό στα μάτια σου. Ακόμη, νιώθεις ασφάλεια: μπορείς να είσαι ευάλωτος/η/ο με το άλλο άτομο με τρόπους που δεν ήσουν πριν και θέλεις να μοιραστείς μαζί του κρυφά κομμάτια του εαυτού σου.
- Προτεραιότητα: Γίνεται προτεραιότητά σου. Αφήνεις πίσω τις παλιές σου προτεραιότητες: τους φίλους, την οικογένεια, τον ύπνο ή ακόμη και τον εαυτό σου.
- «Για πάντα μαζί»: Όταν φαντάζεσαι το μέλλον σου, βλέπεις το άτομο μέσα σε αυτό (ενίοτε ακόμη και παραβλέποντας αρνητικά σημάδια) – έτσι π.χ. δε σου φαίνεται τρομακτικό το να κλείσετε μαζί αεροπορικά εισιτήρια για έξι μήνες μετά. Υπάρχει η επιθυμία να περάσετε μαζί το υπόλοιπο της ζωής σας.
- Πίστη στο πεπρωμένο: Κάνεις σκέψεις ότι ήταν μοιραίο να συναντηθείτε και ότι το σύμπαν τα έφερε έτσι ώστε να είστε μαζί. Σκέφτεσαι: «Είμαστε προορισμένοι ο ένας για τον άλλον!» ή «Ήταν γραφτό να συναντηθούμε!».
- Μαγεία: Δε μπορείς να σταματήσεις να χαμογελάς. Η ζωή φαντάζει πιο όμορφη και μαγική, μόνο και μόνο επειδή αυτό το άτομο υπάρχει. Νιώθεις αισιοδοξία για το μέλλον. Ίσως και να νιώθεις περισσότερη αγάπη για τους ανθρώπους εν γένει. Νιώθεις αήττητος/η/ο και ακατάβλητος/η/ο. Νιώθεις περιπετειώδης/ες, έτοιμος/η/ο να δοκιμάσεις καινούριες εμπειρίες, πιο ανοιχτός/η/ο να διευρύνεις τους ορίζοντές σου.
- Κάτι που ξέχασα; : Γράψε μου στα σχόλια!
Σχολιασμός σημαδιών ρομαντικής έλξης από ένα άτομο που δεν την βιώνει
Αν και aromantic, θα ήταν ψέμα το να πω ότι δεν έχω βιώσει ποτέ καμία από τις παραπάνω εμπειρίες. Στην τελική, αυτές οι καταστάσεις δεν αποτελούν απόλυτες ενδείξεις ρομαντικής έλξης. Μπορεί να είσαι ερωτευμένος/η/ο χωρίς να βιώνεις όλα τα παραπάνω. Μπορεί να βιώνεις κάτι από τα παραπάνω προς ένα συγκεκριμένο άτομο χωρίς αυτά να αποτελούν ενδείξεις έρωτα: ίσως να πρόκειται για σημάδια ενός άλλου συναισθήματος ή ενός άλλου τρόπου συσχέτισης.
Για παράδειγμα, σε κάποιες από τις πιο μοναχικές περιόδους της ζωής μου ή στις περιόδους που ένιωθα ότι δεν λάμβανα αρκετή επιβεβαίωση και υποστήριξη, έχω νιώσει μια έντονη προσκόλληση προς άτομα που βρίσκονταν στον περίγυρό μου. Ήθελα την προσοχή, την υποστήριξη, την εκτίμηση ή και την αγάπη τους. Όταν ήμουν πιο μικρή, δεν είχα το κατάλληλο λεξιλόγιο για να περιγράψω αυτό που βιώνω. Από τη στιγμή που ήταν έντονο συναίσθημα, υπέθετα ότι ήταν κάποια μορφή ερωτικής έλξης. Κοιτάζοντας όμως προς τα πίσω, πλέον δεν είμαι τόσο σίγουρη. Αν ένα από αυτά τα άτομα ερχόταν και μου έκανε ερωτική εξομολόγηση, δε θα ήμουν ευτυχισμένη! Αν ένα από αυτά τα άτομα έμπαινε σε μια μονογαμική σχέση με κάποιο τρίτο πρόσωπο, δε θα απογοητευόμουν! Στην τελική, η προσοχή και η υποστήριξη του ατόμου ήταν αυτό που είχα ανάγκη, και όχι κάποια ρομαντική αποκλειστικότητα.
Πολλές φορές, μάλιστα, η ύπαρξη αυτής της προσκόλλησης για εμένα ήταν ένδειξη μιας μη υγιούς και σταθερής ανθρώπινης σχέσης (ή ενός αγχώδους ή αμφιθυμικού τύπου προσκόλλησης). (Παρεμπιπτόντως, αν η προσκόλληση με συγκεκριμένα άτομα είναι κάτι που σε ταλαιπωρεί, το να αναζητήσεις την έννοια ‘limerence’ μπορεί να σε βοηθήσει.)
Επομένως, στις περιπτώσεις που έχω νιώσει «εμμονή» ή «εξιδανίκευση» ή «εγγύτητα» ή «προτεραιότητα» ή ακόμη και «μαγεία», θα έλεγα πως η έλξη ήταν πλατωνική. Το να είμαστε φίλοι, να περνάμε χρόνο μαζί, να με νοιάζονται και να με αγαπούν ήταν αυτό ακριβώς που ήθελα.
Οι πιο μακρινές έννοιες για εμένα είναι το «για πάντα μαζί» και η «πίστη στο πεπρωμένο» και σε ένα μικρότερο βαθμό η «αποκλειστικότητα».
Συνεπώς, η διαφορά μεταξύ ρομαντικής και πλατωνικής έλξης δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρη. Απλά υπάρχει μέσα μου κάτι που μου λέει πως οι ρομαντικές σχέσεις δεν είναι για μένα. Δεν έχει υπάρξει κάποιο άτομο στη ζωή μου με το οποίο θέλησα ποτέ να συνάψω μια ρομαντική σχέση.
Συμπερασματικά
Αυτά ήταν μερικά σημάδια ρομαντικής έλξης που μπόρεσα να σταχυολογήσω. Αν είσαι από τα άτομα που ερωτεύονται, τότε ελπίζω να βρήκες κάτι χρήσιμο στο άρθρο αυτό. Αν πάλι δεν είσαι από τα άτομα που ερωτεύονται ή αν δεν έχεις ιδέα, τότε ελπίζω να βρίσκεσαι ένα βήμα πιο κοντά στο να κατανοήσεις τον εαυτό σου. Παρακάτω έχω προσθέσει και μια δημοσίευση από το Tumblr που πολλοί έχουν περιγράψει ως ιδιαίτερα βοηθητική. Ξέρω ότι το να κατανοήσει κανείς σε βάθος την ρομαντική έλξη είναι ιδιαίτερα περίπλοκο, και το να είναι κανείς questioning ως προς τον ρομαντικό του προσανατολισμό μπορεί να γίνει εκνευριστικό και απελπιστικό, όταν δυσκολεύεσαι να κατανοήσεις τι βιώνεις.
Αν είσαι questioning, η δική μου συμβουλή είναι η εξής: αγκάλιασε και αποδέξου την αβεβαιότητα. Δε χρειάζεται να προσδιορίσεις τον ρομαντικό σου προσανατολισμό, ούτε χρειάζεται να δώσεις μια απάντηση τώρα. Ή και ποτέ. Για εμένα είναι ευκολότερο να εξετάζω το θέμα κατά περίπτωση. Θα μου άρεσε να είμαι σε σχέση με τον διπλανό μου; Με την γειτόνισσά μου; Με το συναδελφάκι μου; Η ιδέα του να μου φέρει λουλούδια την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου μου φαίνεται ωραία, συγκινητική, αδιάφορη, περίεργη ή ενοχλητική; Η ιδέα μιας ρομαντικής σχέσης; Τώρα που γνωρίζεις την ύπαρξη του αρομαντισμού και που κατανοείς κάπως καλύτερα την ρομαντική έλξη, θα είναι πιο δύσκολο να πέσεις έξω. Κάνε αυτή την ερώτηση στον εαυτό σου ξανά και ξανά, για τα υποψήφια ταίρια που υπάρχουν γύρω σου. Ανάτρεξε στο παρελθόν σου και αναρωτήσου πώς σχετιζόσουν με τα ‘crush’ σου (αν είχες). Όσο περνάει ο καιρός, τόσο πιο εύκολο θα σου είναι να συνειδητοποιήσεις αν ο αρομαντισμός είναι μια έννοια που σε βοηθάει ή όχι.
Ακόμα κι αν είσαι αρομαντικός/ή/ό, πάντως, αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορείς να συνάψεις μια ρομαντική σχέση, εάν το θέλεις. Εάν το ενδεχόμενο μιας ρομαντικής σχέσης με ένα συγκεκριμένο άτομο σου φαίνεται ενδιαφέρον, μπορείς πάντα να το δοκιμάσεις. Στη χειρότερη, θα ανακαλύψεις πως οι ρομαντικές σχέσεις δεν είναι για σένα, και θα χωρίσεις όπως τόσοι και τόσοι. Εναλλακτικά, μπορεί να ανακαλύψεις πως οι ρομαντικές σχέσεις είναι για εσένα. Ακόμη κι αν δεν βιώνεις τον έρωτα, μπορεί να εκτιμάς την αγάπη, την υποστήριξη, την τρυφερότητα και το νοιάξιμο που μπορείς να πάρεις και να δώσεις στο πλαίσιο ενός τέτοιου δεσμού. Στην τελική, η διάκριση ανάμεσα σε μια ρομαντική και σε μια πλατωνική σχέση δεν χρειάζεται να είναι τόσο απόλυτη. Έχοντας πει τα παραπάνω, να σημειωθεί πως οι ρομαντικές σχέσεις δεν είναι συνώνυμες με την ευτυχία και αν δε σε ενδιαφέρουν τότε έχεις από εμένα την άδεια να μην τις επιδιώξεις ποτέ μα ποτέ στη ζωή σου! ❤
Αν δεν σχολιάζεις ποτέ στο Διαδίκτυο, αυτή είναι η μία φορά που θα σου ζητήσω, θα σε χιλιοπαρακαλέσω, θα σε ικετεύσω, να σχολιάσεις τώρα! Θα ήθελα πολύ να μου πεις τι σημαίνει η ρομαντική έλξη για εσένα! Ταυτίζεσαι με κάτι από αυτά που έγραψα ή είναι όλα μπούρδες; Ή είσαι κι εσύ στο φάσμα του αρομαντισμού και δεν έχεις κι εσύ ιδέα;
Αν είσαι aromantic ή questioning ως προς τον ρομαντικό σου προσανατολισμό, την επόμενη εβδομάδα θα μιλήσουμε για πιθανά σημάδια ότι ήμασταν από πάντα aromantic – απλά δεν το ξέραμε! Δεν φαντάζομαι να θες να το χάσεις αυτό!
Πηγές:
- https://www.betterhelp.com/advice/relations/what-is-romantic-attraction-how-to-recognize-and-better-understand-it/
- Χρήσιμο ποστ από το Tumblr:
Σημείωση (κυρίως για questioning γυναίκες και ορισμένα non-binary άτομα): Στο παρόν ιστολόγιο, καταπιάνομαι κυρίως με τα διλήμματα του αν τυχόν είσαι/δεν είσαι ασέξουαλ και αν τυχόν είσαι/δεν είσαι aromantic. Τι συμβαίνει, όμως, αν δεν είσαι σίγουρη/ο εάν ελκύεσαι από το ίδιο φύλο ή όχι; Η ετεροκανονικότητα και το compulsory heterosexuality μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο (ιδίως αν έχει μεγαλώσει με γυναικεία πρότυπα) να μην αντιλαμβάνεται για χρόνια την ομοφυλοφιλική έλξη που βιώνει. Αν και δεν μπορώ να παρέχω καθοδήγηση ως προς αυτό, μοιράζομαι μαζί σου το Am I a Lesbian Masterdoc, ένα pdf που μπορεί να σε βοηθήσει να ξεδιαλύνεις την ενδεχόμενη ομοφυλοφιλική έλξη σου, για την περίπτωση που είσαι γυναίκα/non-binary και σκέφτεσαι ότι ενδεχομένως ελκύεσαι από γυναίκες.
Ασεξουαλικότητα & Αρομαντισμός 
Σχολιάστε